Waarom is slaap zo essentieel? 

Slaap is de wasmachine van je brein. Het is de tijd waarin we nieuwe indrukken en emoties verwerken, gifstoffen worden weggespoeld en ons brein wordt gereset, klaar voor een nieuwe dag vol nieuwe ervaringen. Daarnaast geeft slaap ons immuunsysteem een natuurlijke boost, houdt het ons jong en biedt het een optimale staat van rust waarin ons lichaam kan herstellen en vernieuwen.

5 Oorzaken van slecht slapen

1. Stress 

In de hedendaagse westerse samenleving ervaren velen van ons aanzienlijke stress. Bijna iedereen heeft ermee te maken. Tijdens periodes van stress produceert ons lichaam cortisol, wat een tegenhanger is van het slaaphormoon melatonine. Dit is een overblijfsel vanuit de evolutie, waarbij stress werd gekoppeld aan potentieel gevaar. 

Als er een sabeltandtijger op je afkomt, val jij niet rustig in slaap. Het is een beschermingsmechanisme. Tegenwoordig is de sabeltandtijger vervanger door zorgen over werk, familie, en andere verantwoordelijkheden, wat kan resulteren in een verstoorde slaap.

2. Voedingsstoffen tekort 

Melatonine, het hormoon dat verantwoordelijk is voor een goede nachtrust, wordt aangemaakt zodra het donker wordt. Met de aanmaak van melatonine wordt jouw lichaam in de "slaapstand" gezet. Om dit te doen is het wel afhankelijk van de inname van specifieke vitamines en mineralen uit voeding. 

Essentiële voedingsstoffen zoals tryptofaan, magnesium, ijzer, vitamine B6, vitamine B12 en foliumzuur zijn nodig voor de productie van melatonine. Het is belangrijk om voedingsmiddelen die deze voedingsstoffen bevatten in je dieet op te nemen.

3. Verstoord bioritme 

Ons slaap-waakritme wordt sterk beïnvloedt door licht en temperatuur. Door kunstlicht zijn onze dagen langer geworden en met name blauw licht verstoord het bioritme. Je lichaam denkt dat het nog dag is, waardoor de aanmaak van melatonine wordt geremd en we moeite hebben om in slaap te vallen. Het vermijden van blauw licht 's avonds en het creëren van een koele, donkere slaapomgeving kan helpen om je bioritme positief te beïnvloeden.

4. Laaggradige ontsteking 

Een laaggradige ontsteking is een milde ontstekingsreactie die in het bloed nauwelijks waarneembaar is maar toch een significante impact kan hebben op ons lichaam. Laaggradige ontstekingen staan aan de grondslag van veel Westerse welvaartsziekten zoals obesitas, diabetes type 2, hart- en vaataandoeningen en verschillende vormen van kanker.

Deze constante, lichte ontstekingsreactie is een strategie om ziekteverwekkers onder controle te houden, zodat ze zich niet zo makkelijk kunnen vermenigvuldigen. Bij zo'n milde, laaggradige ontsteking gebruikt het lichaam veel tryptofaan, waardoor je minder overhoudt om serotonine (gelukshormoon) én melatonine (slaaphormoon) aan te maken.

5. Plafonddienst 

Als je 's nachts vaak ligt te piekeren, kan er sprake zijn van een onbalans tussen neurotransmitters GABA (rem) en glutamaat (gaspedaal). Een tekort aan GABA kan worden veroorzaakt door een verstoring van de darmbacteriën. Overmatige groei van bacteriën die GABA als voeding gebruiken, kan leiden tot verminderde beschikbaarheid voor ons lichaam. 

Daarnaast kunnen chronische stress en voedingstekorten ook bijdragen aan een tekort aan GABA. Vermijd voeding met de smaakversterkers E621-E625, deze bevatten glutamaat. Ook meditatie, regelmaat in het leven, diepe ademhaling en yoga kunnen helpen om jouw GABA voorraad aan te vullen.

Tips voor een betere nachtrust: 

• Creëer een ontspannende avondroutine: Neem de tijd om te ontspannen voor het slapengaan. Dit kan zijn door middel van meditatie, het lezen van een boek of een warm bad. 
  
  

• Beperk schermgebruik voor het slapengaan: Blauw licht van elektronische apparaten kan je biologische klok verstoren en de productie van melatonine remmen. Probeer minstens een uur voor het slapengaan geen schermen meer te gebruiken en dim het licht 's avonds of zet kaarsjes aan. 
  
  

• Houd een consistent slaapschema aan: Probeer elke dag rond hetzelfde tijdstip naar bed te gaan en op te staan, zelfs in het weekend. Dit helpt je lichaam om een consistent slaap-waakritme te ontwikkelen. 
  
  

• Zorg voor een comfortabele slaapomgeving: Investeer in een comfortabel matras en kussen, en zorg ervoor dat je slaapkamer koel, donker en stil is. 
  
  

• Beperk cafeïne en alcohol: Cafeïne kan je slaap verstoren (ook chocolade 's avonds) en alcohol kan de kwaliteit van je slaap verminderen. Beperk daarom het gebruik van beide, vooral voor het slapengaan.

Lieve gezonde groetjes, 

Lizzie

P.S.:

Melatonine en serotonine zijn net zoals GABA en glutamaat neurotransmitters en dus geen hormonen. Maar ik heb het even zo gelaten anders werd het te ingewikkeld. Een groot deel wordt aangemaakt in je darmen. Serotonine (je geluksneurotransmitter) is een voorloper van melatonine (slaapneurotransmitter). Heb je te weinig serotonine door tekort aan voedingsstoffen, stress of laaggradige ontstekingen dan kan het zijn dat jouw melatonine productie ook niet voldoende is om lekker te slapen.  Dus darmgezondheid is wederom essentieel. Ook voor goede slaap.